انتخاب یک لوله مناسب برای موقعیتهای مختلف، شاید در مرحله اول بیاهمیت به نظر برسد، اما به مرور زمان متوجه میشوید که برای انتخاب لوله باید بررسیهای مختلفی را انجام بدید که با مشکلات بعدی روبه رو نشوید. یکی از لولههای پر کاربرد و در عین حال پر تقاضا درسالهای اخیر، لوله پلی پروپیلن است که در ادامه به معرفی این لوله و بررسی چند جانبه آن میپردازیم.
لوله پلی پروپیلن چیست؟
برای جمعآوری فاضلاب و آبرسانی، سه دسته لوله وجود دارد که کاربرد بیشتری دارند. لولههای چدنی، لولههای گالوانیزه میگویند و لولههایی از جنس لاستیک که هر کدام نیز به بخشهای فرعی دیگر تقسیم میشوند.
لولههای پلاستیکی نیز انواع متفاوتی دارند. از جمله این انواع میتوان به پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پلی وینیل کلراید و پلی بوتیلن اشاره کرد.
پلی پروپیلن که با نام اختصاری (PP) نیز شناخته میشوند، در سال ۱۹۵۷ راه خود را در بازار پیدا کرد. پلی پروپیلنها، سبکترین مادۀ لولهکشی موجود در بازار هستند و مقاومت شیمیایی بالایی در برابر بسیاری از حلالهای آلی دارند. به همین دلیل، یکی از گزینههای ایدهآل برای لوله کشی به حساب میآیند.
لولههای پلی پروپیلن علاوه بر مقاومت بالا در برابر مواد آلی، در مقابل محلولهای قلیایی، اسیدی و نمکها نیز مقاوم هستند و دچار خوردگی و یا پوسیدگی نمیشوند.
لولههایی که با این ماده ساخته میشوند، به عایق حرارتی و الکترونیکی بسیار خوبی نیز تبدیل میشوند. علاوه بر آن، در برابر حرارت زیاد هم مقاومت بسیار بالایی را از خود نشان میدهند و میتوانند تا ۹۰ درجه حرارت را به خوبی تحمل کنند.
ویژگیهای لوله پلی پروپیلن
همانطور که گفتیم، ماده پلی پروپیلن، ماده سبکترین ماده شیمیایی است و در نتیجه لوله پلی پروپیلن سبکترین لولۀ موجود در بازار است. این لوله در برابر جوشکاری و دیگر فعالیتهای سایشی هیچ آسیبی نمیبیند.
از طرفی به دلیل آنکه مواد شیمیایی کمتری را تولید میکنند، قابلیت بازیافت دارد و میتوان به دفعات متوالی از لولههای پلی پروپیلن استفاده کرد. به همین خاطر، در بین دوستداران محیط زیست به دلیل آسیبی که به طبیعت نمیزند، بسیار پرطرفدار است. این لولهها نیمه سخت و نیمه شفاف نیز میباشند.
برای اینکه بتوان، سیستمهای لولهکشی پلی پروپیلن را به راحتی به هم متصل کرد، از روش همجوشی گرما استفاده میکنند. البته در لولههایی که به شکل تک لایه هستند، از شیوۀ اتصال مکانیکی استفاده میکنند.
ویژگیهای منحصر به فرد لوله پلی پروپیلن در یک نگاه:

- هنگام حرکت آب در درون این لولهها، هیچ صدایی نمیشنوید. چون در برابر صدا، عایق بسیار مناسبی به حساب میآیند.
- این لوله در برابر گرما نیز عایق بسیار خوب و مناسبی هستند. بنابراین اگر در داخل لوله، آب گرم در جریان باشد، میتوانید آن را نزدیک وسایل دیگر قرار دهید و مطمئن باشید که به آنها آسیبی نمیزند و از گرما تاثیر نمیگیرد.
- عمر مفید آنها نزدیک به ۵۰ سال است. به همین دلیل از نظر اقتصادی فایده خوبی دارند و در مدت طولانی فرسوده نخواهند شد.
- سبک وزن هستند و درنتیجه هنگام حمل کردن و یا نصب آنها با دشواریهای کمتری مواجه خواهید شد. میتوانید هر چند بار که لازم شد، لوله پلی پروپیلن را به راحتی باز و بسته کنید و هیچ آسیب یا فرسایشی را در آن شاهد نباشید.
- به دلیل قیمت مناسب، جایگزین خوبی نسبت به دیگر لولههای گران قیمت با ویژگیهای نسبتا مشابه است.
- لوله پلی پروپیلن، در برابر دما مقاوم است و نقطۀ ذوب خیلی بالایی دارد. این ویژگی، این نوع لوله را در برابر تنشها و ارتعاشهای گرمایی، مقاومتر کرده است.
- رطوبت تاثیر شیمیایی بر آن نخواهد گذاشت و این اصلیترین دلیلی است که این نوع لوله را پر کاربرد میکند.
- رسوبپذیر نیستند و افت فشار در آنها به ندرت و یا در زمان بسیار طولانی اتفاق میافتد.
معایب لولههای پلی پروپیلن
هر چیزی که فواید و مزایایی دارد، معایب و ویژگیهای ناقصی نیز دارد که البته شناخت آنها نباید موجب نادیده گرفته شدن ویژگیهای خوب آن شود. شناخت معایب یک عنصر شما را در انتخابهای متغیر که به نیازهای منحصر به فرد خودتان بستگی دارد یاری میکند.
همچنین برای آشنایی با انواع پلی اتیلن تحت فشار میتوانید مقاله لوله پلی اتیلن تحت فشار چیست و بهترین جنس آن اصفهان پلاست را مطالعه کنید.
معایب لولههای پلی پروپیلن:
- اگر میخواهید مسیرهای طولانی را لولهکشی کنید مجبور به استفاده از ابزار کنترل انبساط خواهید بود.
- متاسفانه عایق مناسبی در برابر نور نیستند و اگر برای مدت طولانی در مقابل آن قرار بگیرند، جلبکها در داخل آن رشد پیدا خواهند کرد. درنتیجه آب بدمزه، آلوده و بدبو خواهد شد.
- اکسیژن از آنها عبور میکند. بنابراین در سیستمهای حرارتی بسته، خوردگی اتفاق خواهد افتاد و شوفاژ، مخازن فلزی و پمپها پوسیده خواهند شد.
- ساختار مولکولی آن، کمی متفاوت است و درصورت خمیدگی غیر طبیعی به سادگی ترک میخورند.
لولههای پلی پروپیلن، در چه شرایطی ساخته میشوند؟
این لولهها را با جوشکاری فیوژن حرارت میدهند و تولید آنها در فضاهایی که به شکل گازی و یا محلولی هستند، با استفاده از کاتالیزور Ziegler-Natta صورت میپذیرد. اما ناگفته نماند امکان تغییر ویژگیهای پلاستیکی، با توجه به شرایط تهیه و نوع کاتالیست، متغیر و انعطافپذیر است.
خود مادۀ پلی پروپیلن به عنوان نوعی پلیمر هیدروکربن خطی شناخته میشود و به شکل شیمیایی خاصی پلیمریزاسیون میشود.
قیمت لولههای پلی پروپیلن
قیمت این نوع لولهها متغیر بوده و ممکن است شرکتهای مختلف قیمتهای متنوعی را ارائه دهند. البته قیمتها به عواملی مانند سایز و تعداد لایه بستگی دارد.
مقایسه کلی لولههای پلی اتیلن و پلی پروپیلن

- رنگ لولههای پلی اتیلن معمولاً تیرهتر است و از طرفی لولههای پلی پروپیلن در رنگهای سفید و سبز بیشتر در دسترس هستند.
- هر دوی آنها در برابر سایش، ضربه و پوسیدگی، مقاومت قابل قبولی دارند.
- لولۀ پلی اتیلن هنگام وقوع زلزله و یا رانش زمین میتواند مقاومت کند و البته لولههای پلی پروپیلن در برابر جریانات سرد و گرم، از خود مقاومت بیشتری نشان میدهند.
- لولۀ پلی اتیلن در برابر اشعۀ فرا بنفش، توانایی مقاومت دارد اما در لولههای پلی پروپیلن ممکن است اینطور نباشد. لولههای پلی پروپیلن بیشتر در برابر یخزدگی و ضربات مقاوم هستند.
- نشتی در لولههای پلی اتیلن اتفاق نمیافتد و انعطافپذیری بیشتری نیز دارند. در مقابل
لولههای پلی پروپیلن سطح صیقلیتر با رسوبپذیری بسیار پایینتری دارند.
- هر دو وزن سبکی دارند و حمل آنها ساده است.
- هزینۀ نگهداری پایینی دارند، تعمیر آنها راحت است و میتوان سریع آنها را نصب کرد.
- از لولۀ پلی اتیلن در سیستم فاضلاب شهری بیشتر استفاده میشود و بسیار به ندرت در ساختمانهای مسکونی، اداری و یا تجاری استفاده میشود.