آبیاری غرقابی،یا آبیاری کرتی روشی سنتی جهت آبیاری مزارع است که در آن آب به طور مستقیم روی زمین زراعی پخش میشود( زمین غرق می شود) و به تدریج به ریشه گیاهان نفوذ میکند. این روش یکی از قدیمیترین و سادهترین روشهای آبیاری است که روش های متفاوتی دارد و در حال حاضر به عنوان بدترین نوع آبیاری شناخته می شود.
در آبیاری غرقابی، آب از طریق کانالها، لولهها یا جوی آب به سمت زمین هدایت می شود و روی زمین پخش می شود و به تدریج به درون خاک نفوذ میکند تا به ریشه گیاهان برسد.
انواع روش آبیاری غرقابی چیست؟
آبیاری کرتی | در این روش زمین به کرتهایی تراز و به شکل مربع یا مستطیل تقسیم بندی میشود. |
آبیاری نواری | پیشرفته ترین روش آبیاری غرقابی این نوع از آن می باشد. |
آبیاری جویچه ای | در این روش آب در تمام سطح خاک پخش نمیشود و فقط در جوی ها و جویچهها جریان دارد. |
عوامل موثر در آبیاری غرقابی:
یک سری از خصوصیات زمین می تواند در کیفیت این نوع آبیاری دخیل باشند از جمله :
- نوع خاک: نفوذپذیری خاک یکی از مهمترین عوامل موثر در این روش می باشد.
- منابع در دسترس آب
- شیب زمین
- هم عرض بودن کرت ها
مزایای آبیاری غرقابی :
این روش تقریبا در تمام دنیا جزو روش های منسوخ شده است اما مزایای خود را نیز دارد از جمله :
- عدم نیاز به ابزار آلات و تجهیزات پیچیده
- نگهداری ساده و کم هزینه از تجهیزات
- آشنایی کشاورزان با این روش
- بسیار مناسب خاک های شور
- مناسب خاک های سنگین
معایب آبیاری غرقابی
این روش در کنار مزایای خود معایب بسیار زیادی دارد که باعث شده به مرور این روش کنار گذاشته شود و کشاورزان به روش های آبیاری نوین و مدرن تر روی بیاورند. در زیر به برخی از معایب روش غرقابی پرداخته ایم:
- این روش برای زمینهایی که شیب زیادی دارند نامناسب است.
- میزان هدر رفت آب در این روش حدود ۹۰ درصد است که اصلا به صرفه نیست.
- در این روش آب خاک را شسته و تمام ارزش آن را به مرور از بین می برد.
- تخریب دیواره های کرت
- سخت حرکت کردن ماشین آلات کشاورزی هنگام برداشت محصول
- از بین بردن گیاهانی که ریشه حساس به آب دارند.
- حتما زمین زراعی باید تراز باشد.
- رشد علف های هرز
امروزه در سراسر دینا به علت کمبود ذخایر آب مناسب دولت ها روش های جایگزین برای آبیاری غرقابی انتخاب کرده اند تا هم راندمان بالاتر برود و هم زیان کم شود و از طرفی از منابع آب به درستی استفاده شود.
در حال حاضر استفاده از تجهیزات آبیاری نوین بسیار پرطرفدار و کارامد تر است .